Słowo siddhi pojawia się w tekstach o jodze w różnych kontekstach. Czasem po prostu oznacza sukces czy perfekcję, jak na przykład w Dattātreyayogaśāstra, gdzie czytamy, że w jodze „sukces (siddhi) osiąga ten, kto jest zaangażowany w praktykę” (DYŚ 42). Słowo siddhi używane może być jednak na określenie specjalnych umiejętności czy tzw. „jogicznych mocy”, których opisy […]
Sukha tłumaczy się najczęściej jako „wygodny”, „przyjemny”, „szczęśliwy”. Według niektórych słowo to powstało z połączenia słów “su” oraz “kha” i początkowo oznaczało dobrze umiejscowiony otwór, w który wpasowuje się oś wozu lub rydwanu, kojarzyło się więc z niczym niezakłóconą, wygodną jazdą. Według Patañjalego „sukha” jest jednym z atrybutów asany. „Asana jest stabilna i wygodna” – […]
Słowo sūrya ma wiele znaczeń i jego tłumaczenie zależy od kontekstu. W Sanskrycie może oznaczać słońce, ale także bóstwo solarne, które niekiedy utożsamia się z bogiem Savitṛ, jednym synów Aditī, który przemierza nieboskłon na rydwanie ciągnionym przez siedem rumaków. W języku jogi słowo sūrya także występuje w różnych znaczeniach. W wielu systemach jogi praktykuje się […]
Sūtra to nić, wątek lub krótkie zdanie. Do języka jogi sūtra trafiła oczywiście za sprawą Yogasūtr Patañjalego, dzieła powstałego najprawdopodobniej na przełomie IV i V wieku n.e., które uważane jest za jeden z najbardziej wpływowych tekstów poświęconych jodze. Jednak sūtra to po prostu gatunek literacki, który charakteryzuje się zwięzłością i którego celem było ustrukturyzowanie jakiegoś […]
„Jaki jest pożytek z tego, że wiesz wszystko, jeśli nie wiesz kim jesteś?” – pytał Ramana Maharishi. Pytanie to jest jak najbardziej zasadne. Rzetelna odpowiedź na nie może pomóc w poradzeniu sobie z wieloma innymi pytaniami, a niektóre po prostu unieważnia. Zadawanie sobie pytania o to, kim jesteśmy – czyli praktykowanie samopoznania – określa się […]
Słowo tapas pochodzi od rdzenia √tap (żarzyć się, mieć władzę, odczuwać ból). Pierwotnie tapas były praktykami wewnętrznej dyscypliny, które służyły osiąganiu nadzwyczajnych umiejętności (siddhi) i/lub wyzwoleniu się z łańcucha karmicznych wcieleń (mokṣa). Praktyka tapas często polegała wyrzeczeniu się świata, życiu w samotności oraz umartwianiu ciała np. poprzez długotrwałe głodówki, przyjmowanie niewygodnych pozycji na bardzo długi […]
W pierwszym rozdziale Yogasūtr Patañjali dokonuje swoistej klasyfikacji osób praktykujących jogę w zależności od stopnia ich zaangażowania oraz wybranej przez nich metody. Pisze on m.in. o tym, że praktykujący może być delikatny, słaby, łagodny (mṛdu), średni (madhya) oraz nadzwyczajny, wykraczający ponad miarę (adhimātra). Podobnie metoda wybrana przez praktykującego może być opisana poprzez te trzy kategorie […]
Słowo udvega oznacza rodzaj psychicznego poruszenia, niepokój lub obawę. Być może dobrym jego odpowiednikiem byłoby także współczesne słowo „stres”. Według Desikachara udvega ma miejsce wówczas kiedy tracimy kontrolę nad swoim zachowaniem. Tradycyjnie uważa się, że udvega ma swoje źródło w sześciu emocjach nazywanych ṣadūrmi (dosłownie: sześć fal), które Ajurweda określa czasem mianem chorób umysłu. Są […]
Uḍḍiyāna bandha to jedna z mudr wymienianych w dziełach haṭhayogi. Opisują ją na przykład Haṭhapradīpikā oraz Gheraṇḍasaṃhita. Praktykujący ją jogin staje w rozkroku, lekko ugina kolana, kładzie dłonie na kolanach lub powyżej, kierując rozłożone palce dłoni ku dołowi. W takiej stabilnej pozycji, opiera ciężar ramion na dłoniach i otwierając ramiona oraz klatkę piersiową, robi głęboki […]
Słowo ujjāyī ma nie do końca jasne pochodzenie. Według niektórych powstaje z połączenie przedrostka „ud” (do góry, ponad) oraz rdzenia „ji” (zwyciężać) i oznacza „bycie zwycięskim” lub „tego, który zwycięża”. Według Kuvalayanandy jednak przedrostek „ud” tłumaczony może być także jako „głośny”, zaś słowo „jaya” jest częścią tradycyjnego sposobu pozdrawiania się w Indiach, które zwykle wymawia […]