Bhastrikā to jedna z ośmiu prāṇāyām, czyli praktyk oddechowych, wymienianych przez m.in. Haṭhapradīpikę. Jest to prāṇāyāma nietypowa, bo łącząca technikę szybko-oddechową z wolno-oddechową. W pierwszej fazie (szybko-oddechowej) praktykujący jogin robi serię szybkich wdechów i wydechów nosem, przy czym wydech jest mocny i aktywny, wywoływany przez nagłe wciągnięcie pępka, zaś wdech jest pasywny i generowany w […]
Słowo dṛṣṭi oznacza spojrzenie, wzrok lub punkt skupienia wzroku/uwagi. W języku jogi dṛṣṭi oznacza skierowanie wzroku w jakieś ściśle zdefiniowane miejsce podczas praktyki. Koncepcja ta pojawia się już np. w liczącym ponad 2000 lat dziele, jakim jest Bhagavadgītā, gdzie czytamy, że podczas medytacji jogin powinien ciało, szyję i głowę trzymać prosto „…cały czas patrząc na […]
Słowo haṭha znaczy „siła”, „upór”, „zawziętość”. W takim znaczeniu występowało ono również najczęściej w pierwszych tekstach poświęconym jodze . Początkowo zatem, haṭhayoga była utożsamiana w metodą „wysiłkową”, a więc wymagającą trudu oraz uporu i rekomendowano ją jedynie, gdy “zwykła” (np. bardziej medytacyjna) praktyka nie przynosiła oczekiwanych skutków. Dopiero z czasem termin haṭha zaczął zmieniać swe […]
Samo słowo kriyā znaczy dosłownie działanie lub ćwiczenie (np. odnoszące się do ciała), ale w języku jogi kriyā zwykło się tłumaczyć jako „czynność służącą oczyszczaniu ciała” czy po prostu „praktykę oczyszczającą”. Zwykle wyróżnia się sześć takich praktyk, nazywanych także niekiedy ṣaṭkarmani – czy sześcioma działaniami/praktykami. Kriyā to zatem z natury praktyka przygotowująca, której celem jest […]
Kuṇḍalinī to zapewne jeden z najbardziej tajemniczych i wieloznacznych terminów występujących w jodze, tantrze i tantrycznym buddyzmie. Samo słowo pochodzi najprawdopodobniej od słowa kuṇḍala, które oznacza rodzaj kolczyka o spiralnym kształcie. Kuṇḍalinī zatem znaczy dosłownie „ta, która jest zwinięta”. Pojęcie kuṇḍalinī zostaje jednak napełnione różną treścią w zależności od epoki oraz opisujących go autorów. Na […]
Maha znaczy „wielki” mudrā to „pieczęć” lub „zamek”. Mahāmudrā jest jedną z najstarszych, udokumentowanych praktyk haṭhayogi. W przeciwieństwie do popularnych współcześnie mudr, które polegają na specyficznym ułożeniu dłoni (mudrā znaczy także „gest”), mahāmudrā jest w istocie techniką oddechową. Łączy w sobie trzy elementy: pozycję jogiczną (āsana), założenie bandhy oraz wstrzymanie oddechu (kumbhaka). Najstarszym tekstem, w […]
Uḍḍiyāna bandha to jedna z mudr wymienianych w dziełach haṭhayogi. Opisują ją na przykład Haṭhapradīpikā oraz Gheraṇḍasaṃhita. Praktykujący ją jogin staje w rozkroku, lekko ugina kolana, kładzie dłonie na kolanach lub powyżej, kierując rozłożone palce dłoni ku dołowi. W takiej stabilnej pozycji, opiera ciężar ramion na dłoniach i otwierając ramiona oraz klatkę piersiową, robi głęboki […]